top of page

Witamina K
filochinon / menachinon
WŁAŚCIWOŚCI witaminy K:
-
Do witamin K zalicza się dwie naturalne (rozpuszczalne w tłuszczach): witamina K1 (fitomenadion, fitonation, filochinon i inne) – syntetyzowana przez rośliny oraz witamina K2 (menachinon, farnochinon) – syntetyzowana przez bakterie
-
Otrzymuje się również szereg pochodnych syntetycznych (rozpuszczalne łatwiej w tłuszczach lub rozpuszczalne w wodzie) np. witamina K3 (menadion), które służą do uzupełniania niedoborów
-
Odpowiada za właściwą krzepliwość krwi. We krwi zdrowego człowieka znajdują się liczne czynniki krzepnięcia zależne od witaminy K, które biorą udział w tworzeniu się skrzepów i hamują krwawienia
-
Zapobiega nadmiernym krwawieniom wewnętrznym i zewnętrznym
-
Zmniejsza nadmierne krwawienia miesiączkowe
-
Przyspiesza gojenie się ran
-
Wykazuje działanie antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i przeciwbólowe
-
Odgrywa rolę w gospodarce wapniowej, ma istotny wpływ na gospodarkę wapniową oraz odpowiednie uwapnienie kości
-
Wpływa na gęstość kości. Badania wykazały, że witamina K2 (K1 nie wykazuje takiego działania) w połączeniu z wapniem i witaminą D może zwiększyć wytrzymałość kości przez poprawę ich geometrii
-
Zapobiegania nadmiernemu gromadzeniu wapnia w tętnicach
-
Wykazano, że może hamować rozwój niektórych nowotworów, m.in. piersi, wątroby, okrężnicy, jajnika i pęcherzyka żółciowego
-
Najbogatszym źródłem witaminy K są zielone warzywa, a ilość zawartej w nich witaminy K jest proporcjonalna do ilości zielonego barwnika (chlorofilu)
-
Niedobory raczej występują rzadko i zdrowi ludzie nie potrzebują suplementów
-
Do przyczyn niedoboru witaminy K należy zaliczyć: nieróżnorodną dietę, spożywanie sztucznych tłuszczów trans, stosowanie pestycydów i nawozów sztucznych do wytwarzania żywności, spożywanie jedzenia śmieciowego ("Fast Food") i dużej ilości mrożonej żywności, spożywanie produktów z drobiu, świń i bydła hodowanego w zamkniętych budynkach i karmionych paszami (tylko zwierzęta jedzące trawę przetwarzają witaminę K1 na K2), co w rezultacie spowodowało brak tej witaminy w podstawowych składnikach diety takich jak masło, jaja, sery i mięso), zwiększenie spożycia sztucznej żywności i pustych kalorii kosztem naturalnej świeżej żywności, nadużywanie antybiotyków przez ludzi oraz antybiotyków i sterydów w hodowli zwierząt (tworzy to coraz więcej bakterii odpornych na antybiotyki które niszczą dobrą florę bakteryjną w jelitach), używanie leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny i pochodnych kumaryny), choroby jelit, wątroby, pęcherzyka żółciowego i choroba Crohna , nowotwory, zespół złego wchłaniania
-
Wchłanianie witaminy K hamują leki obniżające poziom cholesterolu we krwi
-
Niedobór witaminy K występuje również u niemowląt karmionych piersią, ponieważ w mleku kobiety nie występuje witamina K, a niemowlęta nie mają wykształconej jeszcze flory bakteryjnej w jelitach. W związku z tym po urodzeniu się dziecko otrzymuje profilaktycznie w iniekcji jedną dawkę witaminy K. Podaje się ją niemowlętom w dwóch dawkach dobowych doustnie do 3-go miesiąca życia
SKUTKI NIEDOBORU:
-
Słaba krzepliwość krwi
-
Łatwość powstawania krwotoków wewnętrznych i zewnętrznych
-
Problemy z gojeniem się ran
-
Przy niedoborach protrombiny lub któregoś z wymienionych czynników krew krzepnie wolno lub nie krzepnie wcale i nawet małe skaleczenie może być przyczyną długotrwałego krwawienia
-
Wapnienie naczyń krwionośnych
-
U osób starszych, chorych na serce lub po udarze mózgu, przyjmujących leki przeciwzakrzepowe działanie witaminy K jest blokowane, co może stać się przyczyną osteoporozy
-
Trudności w mineralizacji kości
-
Kości stają się kruche i łamliwe
-
Zapalenie jelita
-
Biegunki
-
Zwiększenie ryzyka wystąpienia choroby nowotworowej
-
Trwały niedobór może nawet wywołać chorobę Alzheimera
SKUTKI NADMIARU:
-
Rozpad krwinek czerwonych, co w konsekwencji prowadzi do anemii
-
Nadmierne wydzielanie potu
-
Uczucie gorąca
-
U niemowląt - żółtaczka i uszkodzenia tkanki mózgowej
-
Dobrze zbilansowana dieta, bogata w warzywa i owoce w pełni wystarcza do zaspokojenia potrzeb organizmu na witaminę K i nie można jej w ten sposób przedawkować. Natomiast przyjmowanie sztucznej witaminy K3 musi być zawsze skonsultowane z lekarzem
ZAPOTRZEBOWANIE:
NIEMOWLĘTA:
DZIECI OD 1-3 ROKU ŻYCIA:
DZIECI OD 4-6 ROKU ŻYCIA:
DZIECI OD 7-9 ROKU ŻYCIA:
DZIECI OD 10-12 ROKU ŻYCIA:
DZIECI OD 13-15 ROKU ŻYCIA:
CHŁOPCY OD 16-18 ROKU ŻYCIA:
DZIEWCZĘTA OD 16-18 ROKU ŻYCIA:
MĘŻCZYŹNI:
KOBIETY:
-
5-10 µg
-
15 µg
-
20 µg
-
25 µg
-
40 µg
-
50 µg
-
65 µg
-
55 µg
-
65 µg
-
55 µg
ZAWARTOŚĆ W 100 GRAMACH
21 µg
<10 µg
19 µg
101 µg
177 µg
>100 µg
<10 µg
<10 µg
237 µg
33 µg
10-50 µg
>100 µg
10-50 µg
705 µg
19 µg
15 µg
50-100 µg
38 µg
10-50 µg
40 µg
10-50 µg
7 µg
<10 µg
10-50 µg
<10 µg
<10 µg
1000 µg
47µg
16 µg
10-50 µg
>1000 µg
<10 µg
<10 µg
11µg
29 µg
108 µg
540 µg
>100 µg
41 µg
23 µg
10-50 µg
212 µg
41 µg
480 µg
6 µg
59 µg
50-100 µg
10-50 µg
14 µg
<10 µg
Awokado
Banany
Borówki
Brokuły
Brokuły kiełki
Brukselka
Brzoskwinie
Chleb
Endywia
Fasola mung kiełki
Groszek zielony
Herbata zielona
Jaja
Jarmuż
Jeżyny
Kalafior
Kapusta
Kapusta czerwona
Kawa
Kiwi
Kukurydza
Maliny
Marchew
Masło
Mięso
Mleko
Natto (fermentowana soja)
Ogórek kwaszony
Ogórek zielony ze skórką
Olej
Pietruszka nać
Pomarańcze
Pomidory
Porzeczki
Rabarbar
Rukola
Rzeżucha
Sałata
Seler korzeń
Seler naciowy
Ser
Szczypiorek
Szparagi
Szpinak
Śliwki
Śliwki suszone
Wątroba wołowa
Wątroby inne
Winogrona
Ziemniaki
bottom of page