KOMU  ZDRÓWKO

WŁAŚCIWOŚCI:

​

• Selen jest pierwiastkiem śladowym, znajdującym się w organizmie człowieka w ilości 10–30 mg. Jest obecny we wszystkich tkankach ludzkich, przy czym około 30% ogólnej jego ilości znajduje się w wątrobie, 15% w nerkach, 30% w mięśniach i 10% w osoczu krwi

• Przez długie lata selen uważany był za truciznę. I oczywiście nią jest, ale tylko w nieodpowiednich dawkach. Odrobinę za dużo szkodzi, a odrobinę za mało także powoduje negatywne skutki

• Jest specyficznym pierwiastkiem, ponieważ jego optymalny poziom w organizmie jest dość trudny do utrzymania. Ilość selenu w warzywach i owocach zależy od zawartości selenu w glebie, na której są uprawiane, Obecnie obserwuje się niewystarczającą zawartość selenu w pożywieniu wskutek  niedostatecznego jego zapasu w glebie, wynikającego z długotrwałych erozji oraz stosowania pestycydów. Stąd wyróżnia się kraje i regiony, gdzie obserwuje się niedobór lub nadmiar tego pierwiastka

• Dieta stosowana w naszym kraju w większości przypadków pozwala na pokrycie dziennego zapotrzebowania na selen. Jedynym krajem, gdzie może dochodzić do niedoboru selenu z powodu jego małej zawartości w diecie są Chiny. Na wielu obszarach tego kraju dzienne spożycie selenu wynosi poniżej 20 mikrogramów na dobę

• Jako pierwiastek nie wykazuje działania biologicznego w organizmie ludzkim. Aktywność biologiczną wykazują jego związki, najczęściej selenocysteina i selenometionina wbudowane w białka

• Jest bardzo ważnym składnikiem ponad 20 enzymów w naszym ciele

• Bierze udział w procesach metabolicznych komórek, zapobiega ich mutacjom, wchodzi w skład peroksydazy glutationowej – enzymu, który broni błony komórkowe i czerwone ciałka krwi przed niszczącym działaniem wolnych rodników

• Jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy zwalczających wolne rodniki

• Pośrednio uczestniczy w przemianach kwasów tłuszczowych oraz odgrywa istotną rolę w syntezie DNA i RNA

• Zaliczany jest do pierwiastków antykancerogennych, zapobiega bowiem procesom proliferacji i wzrostowi nowotworów. Przypisuje się mu obniżanie ryzyka wystąpienia niektórych form nowotworowych

• Regularnie przyjmowany zmniejsza ryzyko wystąpienia raka prostaty, raka odbytu, płuc, szyjki macicy i jajników

• Jako silny przeciwutleniacz, naprawia uszkodzone DNA i chroni kwasy nukleinowe przed uszkodzeniami, wzmaga naszą odporność i tym samym zabezpiecza przed licznymi chorobami

• Badania wykazały, że osoby chore na raka mają bardzo niski poziom selenu we krwi. Nie do końca wiadomo jednak, w jaki sposób selen działa i jak chroni przed rakiem, ale przypuszcza się, że będąc antyoksydantem, zmniejsza szkodliwe utlenianie komórek i nie dopuszcza do ich deformacji, uszkodzeń genetycznych DNA, a więc sprzyja prawidłowemu rozwojowi tkanek. Selen przeciwdziała uszkodzeniom chromosomów, zawierających genetyczny materiał – kontroluje życie komórek i ich normalne rozmnażanie

• Jedną z najważniejszych funkcji, jaką selen pełni w naszym organizmie jest wzmocnienie układu odpornościowego

• Broni nas przed bakteriami i wirusami przedostającymi się do organizmu

• Chroni przed opryszczką, półpaścem i sepsą

• Wpływa niszcząco na pleśnie i neutralizuje toksyczne działanie wytwarzanych przez nie aflatoksyn

• Wiąże metale ciężkie i chroni przed ich szkodliwym działaniem. Związki selenu zmniejszają toksyczność metali ciężkich takich jak: ołów, kadm, arsen, rtęć, tal. Tworzy z nimi nieaktywne, nietoksyczne kompleksy i przyspiesza ich wydalanie

• Wykazano, że przyjmowanie optymalnych dawek selenu przez osoby cierpiące na jego niedobór sprzyja wytwarzaniu ciał odpornościowych, limofocytów, a także makrofagów

• Zapobiega powstawaniu skrzepów krwi

• Poprawia krążenie

• Działa ochronnie w stosunku do układu sercowo-naczyniowego, chroni serce i naczynia wieńcowe przed zmianami chorobowymi

• Przeciwdziała powstawaniu miażdżycy

• Zapobiega zaćmie oraz zwyrodnieniu plamki żółtej

• Dzięki swoim właściwościom opóźnia procesy starzenia się organizmu, dlatego często nazwany jest pierwiastkiem młodości

• Wykazuje działanie przeciwzapalne, dlatego wspomaga leczenie takich przewlekłych schorzeń, jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń

• Łagodzi ból towarzyszący reumatoidalnemu zapaleniu stawów

• Jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy, gdyż wchodzi w skład enzymu zwanego dejodynazą. W związku z tym uczestniczy w przemianie tyroksyny (T4) w aktywną formę hormonu – trijodotyroniny

• Podobnie jak jod, jest bardzo istotnym pierwiastkiem w żywieniu osób cierpiących na niedoczynność tarczycy

• Odgrywa ważną rolę w przekazywaniu impulsów nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym. Dlatego docenia się korzystny wpływ tego pierwiastka w niektórych chorobach neurologicznych

• Stosuje się go w leczeniu niedożywiania białkowo-energetycznego

• Wykazano, że utrzymanie odpowiedniej ilości selenu w organizmie wpływa pozytywnie na męską płodność

• Męskie gruczoły rozrodcze, w których produkowane jest nasienie są miejscem akumulacji dużych ilości selenu. Jest on tam niezbędny ze względu na obecność kluczowej dla przebiegu procesu dojrzewania plemników selenoproteiny – PHGPx. W pierwszej fazie dojrzewania białko to pełni rolę ochronną i regulacyjną, zaś w dojrzałych plemnikach staje się materiałem budulcowym osłonek mitochondrialnych zapewniając im odpowiednią żywotność i ruchliwość

• U kobiet łagodzi objawy menopauzy

• Chroni układ rozrodczy

• Ma wpływ na prawidłowy rozwój płodu, szczególnie jego układu nerwowego oraz odpornościowego, dlatego powinien być uwzględniany w menu przez kobiety w ciąży

• Przyjmowany w odpowiedniej ilości w czasie ciąży oddala ryzyko wystąpienia poporodowego zapalenia tarczycy

• Wspomaga leczenie depresji

• Zwiększa libido, dodaje energii

• Może zmniejszać natężenie bólu

• Badania naukowe udowodniły, że korzystny wpływ na organizm ma zwłaszcza selen przyjmowany z witaminami A, B6, E oraz cynkiem

• Witamina C osłabia wchłanianie selenu. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy w organizmie jest jej za dużo.  Przeciwnie, działa witamina E, która sprawia, że pierwiastek ten łatwiej się wchłania. Selen działa synergistycznie z witaminą E, blokując szkodliwe procesy utleniania w tkankach

• Selen jest pierwiastkiem nietrwałym w organizmie i w zetknięciu z węglowodanami, zwłaszcza cukrami prostymi, staje się nieprzyswajalny i bezużyteczny dla organizmu. Dlatego osoby przejadające się słodyczami pozbawiają się tego cennego biopierwiastka

• Sporo selenu tracą produkty w puszkach i konserwach, jest go tam o połowę mniej niż w świeżych produktach

• Bardzo bogatym w ten pierwiastek i dostępnym dla nas produktem są przede wszystkim drożdże piwne. Pamiętajmy jednak, że trzeba pić je zalane wrzącą wodą lub mlekiem

• Zawartość selenu w produktach spożywczych jest zależna od rodzaju obróbki kulinarnej. Gotowanie oraz smażenie potraw, jak również wypiek chleba może powodować straty selenu. Przemysłowe mielenie ziaren zbóż może również zmniejsza zawartość tego pierwiastka o 10-30%

• Zawartość selenu we krwi związana jest ściśle z ilością jego spożycia, lecz mają na to wpływ również czynniki genetyczne i środowiskowe. Poziom selenu we włosach zależy od formy przyjmowania tego składnika, również od zawartości metioniny w diecie, koloru włosów, czy ilości selenu występującego w szamponach

• Tworzy barierę ochronną skóry przed szkodliwym działaniem słońca

• Do powstania niedoboru dochodzi w przypadku:

1. - ciężkiego zaburzenia wchłaniania pokarmu z przewodu pokarmowego

2. - żywienia pozajelitowego

3. - stanu po usunięciu dużych części jelita cienkiego

4. - u chorych na AIDS (U chorych niedobór selenu powoduje ryzyko zgonu 20 razy większe, niż u ludzi z prawidłowym poziomem tego pierwiastka)

5. - w chorobach naczyń krwionośnych

6. - ostrego zapalenia trzustki

7. - marskości wątroby

8. - fenyloketonurii

9. - mukowiscydozie

10. - reumatoidalnego zapalenia stawów

11. - retinopatii

12. - niewydolności nerek

13. - w chorobach immunologicznych

14. - u chorych z depresją

15. - dysfunkcji tarczycy

• W czasie przewlekłej biegunki suplementuje się selenem ze względu na jego znaczne straty z kałem